O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining O‘rindoshlik asosida hamda bir necha kasbda va lovozimda ishlash tartibi to’g’risidagi Nizom

Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining

qarori

OʻRINDOSHLIK ASOSIDA HAMDA BIR NECHA KASBDA VA LAVOZIMDA ISHLASH TARTIBI TOʻGʻRISIDAGI NIZOMNI TASDIQLASH HAQIDA

(Oʻzbekiston Respublikasi qonun hujjatlari toʻplami, 2012-y., 41-42-son, 485-modda)

Fuqarolarning oʻrindoshlik asosida hamda bir necha kasbda (lavozimda) ishlashini yanada tartibga solish, shuningdek aholi daromadlarini koʻpaytirish uchun shart-sharoitlar yaratish maqsadida Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi:

  1. Oʻrindoshlik asosida hamda bir necha kasbda va lavozimda ishlash tartibi toʻgʻrisidagi Nizom ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
  2. Belgilansinki:

oʻrindoshlik asosida hamda bir necha kasbda va lavozimda ishlash tartibiga rioya etilishi uchun masʼuliyat oʻrindoshlar ishlaydigan tashkilotlarning rahbarlari zimmasiga yuklanadi;

davlat va xoʻjalik boshqaruvi organlarida, shu jumladan oʻrindoshlik asosida bir vaqtning oʻzida ikkita rahbarlik lavozimini egallashga yoʻl qoʻyilmaydi, qonun hujjatlarida belgilangan hollar bundan mustasno.

  1. Oʻzbekiston Respublikasi Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi:

oʻrindoshlik asosida hamda bir necha kasbda va lavozimda ishlash tartibiga rioya etilishi yuzasidan qatʼiy nazoratni taʼminlasin;

ommaviy axborot vositalarida hamda mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish hududiy organlari orqali oʻrindoshlik asosida hamda bir necha kasbda va lavozimda ishlash tartibi toʻgʻrisida zarur tushuntirish ishlarini tashkil etsin;

Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi va Iqtisodiyot vazirligi bilan kelishgan holda, mehnat bozorining tahlilini hisobga olib, zaruriyat boʻlganda oʻrindoshlik asosida ishlash hisoblanmaydigan ishlar roʻyxatini qayta koʻrib chiqish hamda unga oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritish toʻgʻrisida Vazirlar Mahkamasiga takliflar kiritsin.

  1. Manfaatdor davlat boshqaruvi organlari byudjet tashkilotlarining bir necha kasbda (lavozimda) ishlaganligi, xizmat koʻrsatish doirasi kengayganligi yoki bajariladigan ishlar hajmi ortganligi uchun qoʻshimcha haq belgilanishi mumkin boʻlgan xodimlari kasblari (lavozimlari) roʻyxatini ikki oy muddatda ishlab chiqsinlar hamda Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi hamda Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi bilan kelishgan holda tasdiqlasinlar.
  2. Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi bir oy muddatda:

manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda qonun hujjatlariga ushbu qarordan kelib chiqadigan oʻzgartirish va qoʻshimchalar toʻgʻrisida Vazirlar Mahkamasiga takliflar kiritsin;

idoraviy normativ-huquqiy hujjatlarni ushbu qarorga muvofiqlashtirsin.

  1. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vazirining birinchi oʻrinbosari R.S. Azimov zimmasiga yuklansin.

Oʻzbekiston Respublikasining Bosh vaziri Sh. MIRZIYOYEV

Toshkent sh.,

2012-yil 18-oktyabr,

297-son

Vazirlar Mahkamasining 2012-yil 18-oktyabrdagi 297-son qaroriga
ILOVA

Oʻrindoshlik asosida hamda bir necha kasbda va lavozimda ishlash tartibi toʻgʻrisida

NIZOM

  1. Umumiy qoidalar
  2. Ushbu Nizom mulkchilikning barcha shakllaridagi korxonalar, muassasalar, tashkilotlarda (keyingi oʻrinlarda tashkilot deb ataladi) mehnat shartnomasiga (kontraktga) (keyingi oʻrinlarda mehnat shartnomasi deb ataladi) muvofiq oʻrindoshlik asosida hamda bir necha kasbda va lavozimda ishlovchi jismoniy shaxslar — Oʻzbekiston Respublikasi fuqarolari, shuningdek xorijiy fuqarolar va fuqaroligi boʻlmagan shaxslarning mehnat munosabatlarini tartibga solish qoidalarini belgilaydi.

Ish beruvchi bilan oʻrindoshlik asosida ishlovchi oʻrtasidagi munosabatlar, ushbu Nizomda belgilangan xususiyatlar hisobga olingan holda, Oʻzbekiston Respublikasining Mehnat kodeksi bilan tartibga solinadi.

  1. Ushbu Nizomda quyidagi asosiy tushunchalardan foydalaniladi:

1.Mehnat huquqi / Asosiy ish joyi]

asosiy ish joyi — Oʻzbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 81-moddasiga muvofiq ish beruvchi tomonidan xodimning mehnat daftarchasi yuritiladigan tashkilot;

1.Mehnat huquqi / Oʻrindoshlik asosida ishlash]

oʻrindoshlik asosida ishlash — xodimning oʻzining asosiy ishini bajarishidan tashqari asosiy ishidan boʻsh vaqtida mehnat shartnomasi asosida boshqa haq toʻlanadigan ishni bajarishi.

  1. Ushbu Nizomga ilova qilinayotgan roʻyxatda koʻrsatilgan ish turlari oʻrindoshlik asosidagi ishlar hisoblanmaydi.
  2. Quyidagilarning oʻrindoshlik asosida ishlashi taqiqlanadi:

oʻn sakkiz yoshga toʻlmagan shaxslar;

agar shaxsning asosiy ishi mehnatning noqulay shart-sharoitlari bilan bogʻliq boʻlsa, shunday shart-sharoitdagi ishlarda ishlash;

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Devoni va Vazirlar Mahkamasi apparati xodimlari, davlat boshqaruvi organlari rahbarlari, ularning oʻrinbosarlari va tarkibiy boʻlinmalar boshliqlari, Qoraqalpogʻiston Respublikasi Vazirlar Kengashi Raisi va aʼzolari, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti va Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarorlarida nazarda tutilgan hollar bundan mustasno;

viloyatlar, tumanlar va shaharlar hokimlari va ularning oʻrinbosarlari;

bir-biriga boʻysunuvchi yoki bir-birining nazoratidagi tashkilotlarda davlat boshqaruvi organlari mutaxassislari – sogʻliqni saqlashni boshqarish organlarida band boʻlgan vrachlar va taʼlimni boshqarish organlarida band boʻlgan oʻqituvchilar bundan mustasno;

qonun hujjatlariga muvofiq oʻrindoshlik asosida ishlashi taqiqlangan boshqa shaxslar (xodimlar).

  1. Oʻrindoshlik asosida ishlashga, agar ushbu Nizomda oʻzgacha tartib nazarda tutilmagan boʻlsa, asosiy ish joyida (ichki oʻrindoshlik) yoxud boshqa tashkilotda (tashqi oʻrindoshlik) ishlashga yoʻl qoʻyiladi.

Xodimning asosiy ish joyi hisoblangan tashkilotda oʻrindoshlik asosida ishlashga vaqtincha boʻlmagan xodimning ishini bajarishda yoki boʻsh lavozimdagi ishni bajarishda yoʻl qoʻyiladi.

  1. Oʻrindoshlik asosida boshqa tashkilotga ishga kirayotgan shaxslar:

pasportni yoxud uning oʻrnini bosadigan hujjatni;

mehnat daftarchasi oʻrniga asosiy ish joyidan Oʻzbekiston Respublikasi Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi tomonidan tasdiqlanadigan shakl boʻyicha maʼlumotnomani taqdim etishi shart.

Oʻrindoshlik asosida ishlash uchun ish beruvchining, asosiy ish joyidan kasaba uyushmasi qoʻmitasining (xodimlarning boshqa vakillik organining) yoki boshqa organning roziligi talab qilinmaydi.

Bajarilishi uchun faqat qonun hujjatlariga muvofiq muayyan ish stajiga ega boʻlgan shaxslar qoʻyilishi mumkin boʻlgan ishga oʻrindoshlik asosida qabul qilishda asosiy ish joyidagi mehnat daftarchasining tasdiqlangan nusxasi taqdim etiladi.

Maxsus bilimlarni talab etadigan oʻrindoshlik asosida ishga qabul qilishda ish beruvchi xodimdan maʼlumoti yoki kasb-hunar boʻyicha tayyorgarligi toʻgʻrisidagi diplomni yoxud boshqa hujjatni talab qilish huquqiga ega.

  1. Oʻrindoshlik asosida ishlashning davomiyligi xodimlarning ushbu toifasi uchun belgilangan ish vaqti normasining yarmidan ortiq boʻlishi mumkin emas. Xodim asosiy ish joyidagi mehnat majburiyatlarini bajarishdan ozod boʻlgan kunlarda u oʻrindoshlik asosida toʻliq ish kunida ishlashi mumkin.

Agar tashkilotda oʻrindoshlar uchun ish vaqti davomiyligining har kungi yarim normasiga rioya etilishi mumkin boʻlmagan taqdirda ish vaqtini jamlab hisoblab yuritishga yoʻl qoʻyiladi. Ish vaqti jamlab hisoblab yuritilganda oʻrindoshlik asosida ish vaqtining umumiy davomiyligi hisobga olinadigan davr uchun oʻrindoshlik asosidagi lavozim boʻyicha ish vaqti normasining yarmidan ortiq boʻlmasligi kerak. Bunda hisobga olinadigan davr bir oydan ortiq boʻlmasligi, kunlik ishning davomiyligi esa — oʻn ikki soatdan ortiq boʻlmasligi kerak.

  1. Xodim bilan oʻrindoshlik asosida ishlash uchun tuziladigan mehnat shartnomasida Oʻzbekiston Respublikasining Mehnat kodeksida belgilangan talablar bilan birgalikda ish vaqtining davomiyligi majburiy tartibda koʻrsatiladi.
  2. Xodimning yozma arizasiga koʻra, oʻrindoshlik asosidagi ish joyidan berilgan maʼlumotnoma asosida ish beruvchi tomonidan xodimning asosiy ish joyidagi mehnat daftarchasiga ish davri koʻrsatilgan holda oʻrindoshlik asosidagi ish toʻgʻrisidagi yozuv kiritiladi. Oʻrindoshlik asosidagi ish joyidan beriladigan maʼlumotnoma shakli Oʻzbekiston Respublikasi Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi tomonidan tasdiqlanadi.

Oʻrindoshlik asosidagi ish joyidan berilgan maʼlumotnoma asosiy ish joyida saqlanadi.

  1. Agar xodimning iltimosiga koʻra uning mehnat daftarchasiga oʻrindoshlik asosidagi ish toʻgʻrisidagi maʼlumotlar kiritilgan boʻlsa, u holda oʻrindoshlik asosidagi ish joyidan berilgan mehnat shartnomasi bekor qilinganligi toʻgʻrisidagi buyruqning nusxasiga muvofiq asosiy ish joyida mehnat daftarchasiga bu haqda yozuv kiritiladi. Mehnat shartnomasi bekor qilinishining asoslari (sabablari) mehnat daftarchasiga yozilmaydi.
  2. Mehnatga haq toʻlash
  3. Oʻrindoshlar mehnatiga haq toʻlash mehnat shartnomasiga muvofiq:

mehnatga haq toʻlashning ishbay shaklida – haqiqatda bajarilgan ish uchun;

mehnatga haq toʻlashning vaqtbay shaklida – ishlangan vaqtga mutanosib tarzda amalga oshiriladi.

  1. Mehnatga haq toʻlashning ishbay tizimida ish haqi ishning qiymati boʻyicha hisoblanadi.

Agar mehnatga haq toʻlashning vaqtbay shaklida oʻrindoshga normalangan topshiriq belgilansa, u holda mehnatga haq toʻlash xodim tomonidan amalda bajarilgan ish uchun ishning pirovard natijasi boʻyicha toʻlanadi.

Tuman koeffitsiyentlari va ish haqiga ustamalar belgilangan tumanlarda oʻrindoshlik asosida ishlovchi shaxslarga mehnatga haq toʻlash koeffitsiyentlar va ustamalar hisobga olingan holda amalga oshiriladi.

  1. Oʻrindoshlik asosidagi ish uchun mehnatga haq toʻlashning eng kam miqdori mehnat unumdorligiga yoki mehnat shartnomasida nazarda tutilgan boshqa shartlarga qarab, ishlangan vaqtga proporsional ravishda, qonun hujjatlarida belgilangan Mehnatga haq toʻlashning yagona tarif setkasi boʻyicha birinchi razryad tarif koeffitsiyenti asosida hisoblab chiqilgan miqdordan past boʻlishi mumkin emas.
  2. Xodimning oʻrtacha ish haqini hisoblab chiqishda, ushbu hisoblab chiqish maqsadlaridan qatʼi nazar, asosiy ish joyi boʻyicha va oʻrindoshlik boʻyicha ish uchun ish haqi alohida hisoblab chiqiladi.
  3. Agar ichki mehnat tartibida yoki tashkilotning jamoaviy shartnomasida oʻzgacha tartib nazarda tutilmagan boʻlsa, oʻrindoshlarning mehnati uchun ragʻbatlantirish tashkilotning barcha xodimlari uchun belgilangan tartibda amalga oshiriladi.

III. Oʻrindoshlarga haqi toʻlanadigan har yilgi mehnat taʼtillari, davlat ijtimoiy sugʻurtasi boʻyicha nafaqalar berish

  1. Oʻrindoshlik asosida ishlovchi shaxslarga har yilgi asosiy, shuningdek oʻrindoshlar haqli boʻlgan qoʻshimcha taʼtillar asosiy ish joyidagi har yilgi mehnat taʼtili bilan bir vaqtda beriladi.

Agar oʻrindoshlik asosida ishlashning birinchi ish yilida xodim olti oydan kam ishlagan boʻlsa, u holda oʻrindoshlik asosidagi ishda taʼtil uchun ishlangan vaqtga proporsional haq toʻlanadi.

Birinchi ish yilida olti oy ishlagan oʻrindoshlarning mehnat taʼtiliga, shuningdek ishning keyingi yillari uchun mehnat taʼtiliga oʻrindoshlik asosidagi ishning oʻrtacha ish haqidan kelib chiqqan holda odatdagi tartibda haq toʻlanadi.

  1. Asosiy ish joyi boʻyicha haq toʻlanadigan mehnat taʼtilining davomiyligi oʻrindoshlik asosidagi ish haqi toʻlanadigan mehnat taʼtilining davomiyligidan ortiq boʻlsa, u holda ish beruvchi oʻrindoshning iltimosiga koʻra unga oʻrindoshlik asosidagi ish haqi toʻlanadigan taʼtildan tashqari asosiy ish boʻyicha haq toʻlanadigan taʼtilning qancha davom etishi bilan oʻrindoshlik asosidagi ish haqi toʻlanadigan taʼtilning tafovutini tashkil etuvchi kunlar uchun ish haqi saqlanmaydigan taʼtil berishga majburdir.
  2. Oʻrindoshlar oʻrindoshlik asosidagi ish joyi boʻyicha vaqtincha mehnatga layoqatsizlik nafaqasi olish, ayollar esa, bundan tashqari, homiladorlik va tugʻish nafaqalari olish huquqiga egadir.
  3. Sogʻliqni saqlash muassasasi tomonidan berilgan mehnatga layoqatsizlik varaqasining belgilangan tartibda tasdiqlangan nusxasi ushbu Nizomning 18-bandida nazarda tutilgan oʻrindoshlik asosidagi ish joyidan nafaqa olish uchun asos hisoblanadi.
  4. Bir necha kasbda va lavozimda ishlash tartibi

1.Mehnat huquqi / Bir necha kasb va lavozimda ishlash]

  1. Xodim tomonidan mehnat shartnomasida kelishilgan oʻzining asosiy ishi bilan birgalikda boshqa kasb va lavozim boʻyicha qoʻshimcha ish bajarilishi va ichki tartib-qoidalar bilan belgilangan oʻzining asosiy ishidan ozod boʻlmagan holda, vaqtincha boʻlmagan xodimning vazifalarini bajarishi bir necha kasb va lavozimda ishlash deb eʼtirof etiladi.
  2. Bir necha kasb va lavozimda ishlashga, qoidaga koʻra, ushbu xodim tegishli boʻlgan xodimlar toifasi doirasida ruxsat beriladi. Byudjet tashkilotlari xodimlarining bir necha kasb va lavozimda ishlashi ish beruvchilar tomonidan Oʻzbekiston Respublikasi Moliya vazirligi hamda Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi bilan kelishgan holda belgilanadi.
  3. Tashkilotning xodimi qoʻshimcha ishni bajaradigan muddat, uning mazmuni va hajmi ish beruvchi tomonidan, xodimning yozma roziligi boʻyicha belgilanadi.
  4. Bir necha kasb va lavozimda ishlash, oʻzining asosiy ishi bilan birgalikda vaqtincha boʻlmagan xodimlarning vazifalarini bajarganlik uchun qoʻshimcha haq toʻlanadi.
  5. Xodimlarga bir necha kasb va lavozimda ishlaganligi, xizmat koʻrsatish doirasi kengayganligi, bajariladigan ishlar hajmi ortganligi, oʻzining asosiy ishi bilan birgalikda vaqtincha boʻlmagan xodimning vazifalarini bajarganligi uchun qoʻshimcha haq miqdori, agar ichki mehnat tartibida oʻzgacha qoida nazarda tutilmagan boʻlsa, tomonlarning kelishuviga koʻra belgilanadi.
  6. Byudjet tashkilotlarida qoʻshimcha haq miqdori bir necha kasb va lavozimda ishlagandagi lavozim maoshining 30 foizidan yuqori boʻlishi mumkin emas.
  7. Bir necha kasb va lavozimda ishlash tartibi va shartlari xizmat koʻrsatish doirasi kengayganda yoki bajariladigan ishlar hajmi ortganda ham qoʻllaniladi.
  8. Yakunlovchi qoidalar
  9. Oʻrindoshlar bilan mehnat shartnomasi Oʻzbekiston Respublikasining Mehnat kodeksi asosida toʻxtatiladi.
  10. Oʻrindoshlik asosida hamda bir necha kasb va lavozimda ishlash tartibiga rioya qilinishi yuzasidan javobgarlik xodimni oʻrindoshlik asosida ishga qabul qiluvchi tashkilotning rahbari zimmasiga yuklanadi.
  11. Ushbu Nizomga rioya etilishini nazorat qilish mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish organlari, kasaba uyushmalari, shuningdek ish beruvchilar tomonidan ularning vakolatlari doirasida amalga oshiriladi.

Oʻrindoshlik asosida hamda bir necha kasbda va lavozimda ishlash tartibi toʻgʻrisidagi Nizomga
ILOVA

Oʻrindoshlik asosida ishlash hisoblanmaydigan ishlar

roʻyxati

  1. Ilmiy faoliyatni yoki oʻqituvchilik faoliyatini amalga oshirish, agar bunday faoliyat asosiy ish joyi boʻyicha bajariladigan ish hisoblanmasa.
  2. Fan, adabiyot va sanʼat asarlari yaratish.
  3. Xodim tomonidan, asosiy ishdan tashqari, oʻsha tashkilotning oʻzida shtat lavozimini egallamasdan boshqa ishni bajarish, shu jumladan:

umumtaʼlim maktablari oʻqituvchilari hamda kasb-hunar kollejlari va akademik litseylar oʻqituvchilari tomonidan kabinetlarga, laboratoriyalarga mudirlik qilish boʻyicha vazifalarni bajarish, toʻgaraklarga rahbarlik qilish, shuningdek ular tomonidan belgilangan yuklamadan ortiq oʻquv-tarbiyaviy ishlarni bajarish;

ishning ushbu turi boʻyicha ish vaqti normal davom etishining 50 foizidan ortiq boʻlmagan hajmda mehnatga soatbay haq toʻlanadigan pedagogik ish;

taʼlim muassasalari rahbarlarining oʻqituvchi lavozimi boʻyicha yillik ish rejasida (ish vaqti normasi bilan) nazarda tutilgan jami ish vaqtining 50 foizidan ortiq boʻlmagan hajmda oʻqituvchilik ishi;

tashkilotlar muhandis-texnik xodimlarining talabalar va oʻquvchilarning ishlab chiqarish taʼlimi va amaliyotiga rahbarlik qilish boʻyicha ishi;

tibbiyot xodimlarining belgilangan vaqt normasidan ortiqcha navbatchilik qilishi;

Hukumat qarorlari bilan xodimning ish haqiga ustamalar belgilangan vazifalarni bajarish.

  1. Mualliflik gonorari shaklida haq toʻlanadigan adabiy ish, shu jumladan alohida asarlarni tahrir, tarjima qilish va ularga taqriz yozish boʻyicha ishlar.
  2. Mehnatga bir marta haq toʻlangan holda texnik, tibbiy, buxgalteriya, huquqiy va boshqa ekspertiza (maslahat berish).
  3. Umumtaʼlim maktablari va maktabdan tashqari taʼlim muassasalari oʻqituvchilari, oʻrta maxsus, kasb-hunar taʼlimi muassasalari ustalari, maktabgacha taʼlim muassasalarining pedagog xodimlari, taʼlim muassasalari konsertmeysterlari va akkompaniatorlarining aynan bir taʼlim muassasasidagi oʻquv yuklamasining belgilangan normasidan ortiqcha ishi.
  4. Sogʻliqni saqlash muassasalarida oyiga 24 soatdan ortiq boʻlmagan hajmda, mehnatga bir marta yoki soatbay haq toʻlangan holda, tibbiyot maslahatchilari vazifalarini bajarish.
  5. Ilmiy-tadqiqot muassasalarida va oliy taʼlim muassasalarida ushbu taʼlim muassasalari shtatida turmagan ilmiy xodimlar tomonidan katta ilmiy xodimlarga — izlanuvchilarga rahbarlik qilish.
  6. Xodim tomonidan siyosiy partiyalar, kasaba uyushmalari va jamoat birlashmalari markaziy va hududiy organlarining saylab qoʻyiladigan lavozimlarida rahbar xodim, Kuzatuvchi kengash yoki Direktorlar (boshqaruvchilar) kengashi raisi yoki aʼzosi, Mahsulot taqsimotiga oid bitim doirasida qoʻmitani boshqaruvchi, ishonchli boshqaruvchi yoki tashkilotda davlatning ishonchli vakili sifatida bajariladigan ish.
  7. Jamoatchilik asosida bajariladigan ishlar.

Izoh: 2-bandda, 3-bandning ikkinchi va uchinchi xatboshilarda, shuningdek 4, 5, 7, 9 va 10-bandlarda koʻrsatilgan ishlarni asosiy ish boʻyicha ish vaqtida bajarishga yoʻl qoʻyilmaydi. Ishlarning boshqa turlari ishlarning xususiyatiga koʻra ham asosiy ish vaqtida, ham undan tashqari vaqtda bajariladi.

Print Friendly, PDF & Email